024
Bron

Deze akte uit de twaalfde eeuw speelde een belangrijke rol bij het ontstaan van de Commanderie van St. Jan. In deze akte bevestigt keizer Hendrik VI de schenkingen van de burggraaf Alardus en zijn vrouw Uda aan het hospitaal te Nijmegen en stelt alle andere verworven goederen onder zijn bescherming. In 1214 kwam het pand in handen van de ridders van de Johanniter Orde. Dit was een militaire kloosterorde, die deelnam aan kruistochten en zorg droeg voor pelgrims. Zij stichtten hier een klooster en pelgrimshuis. Aan het hoofd van deze orde stond de 'commandeur' en zo kwam de Commanderie aan zijn naam. 

Hier volgt een vertaling van de Latijnse tekst:

Henry VI, ooit Augustus, keizer van de Romeinen en koning van de goddelijke gratie van Sicilië; Wij twijfelen niet of de Koning van de Koningen het bevorderlijk vindt, en strekken daarom tot verwerving van een eeuwig en vermeerdering van ons tijdelijk rijk, indien wij, beschermende de heilige Gestichten, ’t geen door de gelovige Christenen is besteld en gemaakt, dezelve rustelijk en vredelijk doen bezitten en genieten. Derhalven zij kennelijk allen en eenen iegelijken onzer getrouwe, en des Rijks onderzaten, zo tegenwoordig als toekomende, dat wij door Keizerlijke gunst en genegenheid bevestigen en bestedigen, al ’t geene Alardus, Burggraaf van Nijmegen, en zijne Vrouw Uda, aan het Hospitaal en Commanderije van St. Jan te Nijmegen, ’t welk zij ten koste van hunne goederen en inkomsten hebben gesticht, wettig geschonken hebben, namelijk vier Landhoeven in het dorp Hees, een Landhoeve in Ewijk met fijn toebehoren, een in Weurt, een bouwhof te Woezik, en een te Lent, zo deze, als alle andere goederen, welke het voorschreven Hospitaal of door gifte der gelovige, of op welke wijze het zoude mogen zijn, wettig bezit, in een bijzondere bescherming van onze Majesteit nemende. Wij bevelen derhalve en gebieden, dat niemand, hij zij dan van hoge of lage stand, geestelijke of wereldlijk, het voorschreven Hospitaal in fijne goederen en personen, welke het heeft, enigszins ontrust of verhinderingen toebrengen; en zo iemand mogte onderstaan zulks te doen, zal hij zulks met dertig ponden gouds tot straffe met onze kamer van rekening moeten vereffenen. In waarheidsoorkonde hebben wij dit tegenwoordige charter bevolen te beschrijven, en met het zegel onzer Majesteit te doen bekrachtigen.
Gegeven den 20 Oktober in den jaare onzes Heeren 1196.

Herkomst

Datering

20-10-1196

Collectie

Regesten Oud Archief Nijmegen, 1166-1811

Organisatie

Regionaal Archief Nijmegen

Nummer

2

Link

https://hdl.handle.net/21.12122/16401078

Gerelateerde thema's

Middeleeuwen

Beschikbare tools

Overzicht van alle tijdlijnen

Overzicht van bron(nen) op de kaart

Alle bronnen