Deze briefkaarten zijn geschreven door Kitty en Joke de Wijze. In de nacht van 17 op 18 november 1942 vond er een grote razzia plaats in Nijmegen (en heel Gelderland). Kitty en Joke werden toen samen met bijna 200 Joodse Nijmegenaren opgepakt en naar Westerbork getransporteerd. Bij de razzia bleven de ouders van Kitty en Joke vanwege ziekte van de vader nog thuis. Ook jongste zusje Tini mocht thuisblijven. Op 12 december 1942 werden Kitty en Joke per trein (transport 42) gedeporteerd naar Auschwitz. Zij wierpen toen de laatste kaartjes uit de trein, in de hoop dat iemand ze zou vinden en op de post zou doen. Direct na aankomst werden Kitty en Joke in Auschwitz-Monowitz vermoord. Toen de kaartjes het thuisfront hadden bereikt, waren Kitty en Joke dus al omgekomen. Je ziet aan het handschrift dat de trein erg schokte. Als je hieronder op transcripties klikt, kan je lezen wat Kitty en Joke hebben opgeschreven. Oudere zus Elly en haar man Herman zaten in december 1942 in Westerbork en werden in februari 1943 naar Auschwitz getransporteerd. Jongere zus Tini en de ouders van Kitty werden op 17 september 1943 vergast in Auschwitz. Naar Kitty is de Kitty de Wijzeplaats vernoemd.
Herkomst
Datering |
12-12-1942 |
Collectie |
Tweede Wereldoorlog Nijmegen |
Organisatie |
|
Nummer |
332 |
Link |
https://hdl.handle.net/21.12122/2127975098 |
Gerelateerde thema's
Beschikbare tools
Overzicht van alle tijdlijnen
Tweede Wereldoorlog
Overzicht van alle transcripties
Overzicht van bron(nen) op de kaart
Briefkaarten Kitty en Joke de Wijze
Lieve ouders, we hebben het
altijd goed gehad en zijn
goed doorvoed, dus wij
komen er vast en zeker
doorheen. Ik geloof dat de
behandeling goed is. Het
zal allemaal wel meevallen.
Alles sal reg kom. Denk daar aan
we gooien deze kaart uit de
trein, ik hoop dat jullie
hem ontvangen zullen. Voor de
laatste keer, nogmaals
gekust en omhelst van Kitty.
We zullen veel aan jullie denken
en onder alle omstandigheden
flink zijn en ons hoofd er
bij houden. Zie jullie maar te
blijven waar je bent. Daag! Tot spoedig ziens! Dag!
Liefste vader en moeder
We rijden nu U zult het wel
merken aan mijn schrift. De
stemming is hier goed. Max
heeft al spijkers geslagen
om onze jassen op te hangen.
Hier zit iemand met een baby
van 7 weken. Als we zeker weten
dat U flink bent, is het voor
ons ook niet erg. Wij komen
er wel. Dus denk er om.
Nogmaals het beste en sterkte.
Heel veel kussen van jullie
Joke
Lieve Vader en Moeder
We rijden nog steeds. We
zijn flink en jong, we komen
er vast doorheen. Als U er
maar om denkt, na de oorlog
allemaal bij [Wim] ons melden,
dat hebben we met Elly, H en J
ook afgesproken. We lachen al
weer. Onse humor krijgen
ze er toch niet [onder]
Die laten we ons door
niets ontnemen, als
jullie maar flink
zijn. Schrijf jullie maar
naar W'bork dat we
vol moed zijn en
naar jullie geschreven
hebben. Als de reis
voorbij is en we zijn
weer aan het werk,
gaat alles weer best.
Lieve mensen, tot spoedig
ziens. Daag! Vele
kussen van
Kitty
Liefste vader en moeder
Eindelijk is het ogenblik
aangebroken dat Kitty en ik
wegmoeten. Wij hebben reuze
spannende tijden meegemaakt.
Dat is nu voorbij. We zijn
allemaal flink. U moet
flink zijn, hoor. We komen
terug. Ik hoop dat we
heel veel bekenden zien en
dat zal ook wel. We gaan
niet alleen en dat is een
hele troost.
Ze hebben hard genoeg voor ons
gewerkt, maar het is niet
gelukt. Het heeft zo moeten
zijn. We zien elkaar vlug
weer terug, hoor! Dus blijf
flink.
Doet U de groeten aan
alle bekenden. Ik
eindig met heel,
heel veel omhelzingen
van jullie liefste dochter
Joke
Tot spoedig weerzien.
We zijn met Toos, Max
en Herman mee
Westerbork 12/12/1942
Lieve Vader en Moeder,
Lieve ouders, U moet maar
niet schrikken, maar Joke en ik
moeten vandaag weg. Er is
niets meer aan te doen. We
zijn erg flink en hoopvol wat
betreft de toekomst. Ik hoop
dat jullie flink zijn, want
we willen jullie dolgraag
weer terugzien. Laat de moed
niet zakken. Houdt U flink
voor ons. Wij komen er abso-
luut doorheen en leven met
het idee jullie spoedig
weer te zien. Elly, Hermann en
Tini blijven hier. We zullen
daar wel veel familie en
kennissen ontmoeten, dat is
een grote troost. Misschien
zien we ze uit [Bommel] en
die van de [Haas] nog wel. Nu,
liefste vader en moeder, tot spoe-
dig ziens! Vele kussen en omhelzin-
gen van Kitty
Schrik niet, Jo en ik moeten weg.
Vrij onverwachts, maar er was niets aan te doen.
Liefste vader en moeder
Wij zijn (Kitty en ik) nu
in de trein. Gelukkig zitten
we bij Toos, Max en Herman.
We zijn vol goede moed.
Houden jullie je s.v.p. flink.
We komen terug, hoor!
Ik schei nu uit, dus houdt
jullie je maar taai. Vele omhelzingen
en kussen van jullie lieve dochter.
Wees alstublieft flink daarvoor leven
we. Geeft de moed niet op. Joke
Lieve ouders
Eindelijk is het zover. We zitten
in de trein. Nu rijden we het
grote avontuur tegemoet.
Zo beschouwen we het ten-
minste. Onze grootste hoop is
dat jullie flink zult zijn, want
we willen jullie dolgraag weer
gauw terugzien. En dat gebeurt
vast en zeker, denk er om.